Ngày 26.11 tại Kỳ họp thứ 9 diễn ra ở thành phố Andong (Hàn Quốc), Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương của UNESCO (MOWCAP) chính thức công nhận hai tư liệu của Việt Nam là Di sản tư liệu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng gồm 76 bia chữ Hán và 2 bia chữ Nôm niên đại từ nửa đầu thế kỷ 17 đến thập niên 60 của thế kỷ 20. Chữ viết theo nhiều kiểu Chân, Hành, Thảo, Triện, Lệ…
Bia ma nhai là những ngự bút, bia ký, thơ văn, đề từ, đề danh, câu đối… của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, tao nhân mặc khách đề trên vách đá, hang động khi tham quan danh thắng Ngũ Hành Sơn. Những bút tích đặc biệt phải kể đến bài thơ Vọng Giang đài và Vọng Hải đài của vua Minh Mạng; thơ đề của Đào Tấn, Trương Quang Đản, Nguyễn Văn Mại, Nguyễn Trọng Hợp, Nguyễn Thuật, Cao Xuân Dục…
Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) là bộ sưu tập độc bản viết bằng tay. Bộ sưu tập gồm 26 sắc phong gốc do các vua triều Lê, Nguyễn ban tặng; 19 tờ văn bằng và 3 bức trướng bằng lụa, viết bằng chữ Hán và chữ Nôm từ năm 1689 đến năm 1943.
Nhiều thông tin trên các độc bản này có thể được kiểm chứng, đối chiếu qua các tài liệu chính sử của Việt Nam như Đại Việt sử ký tục biên, Khâm định Việt sử thông giám cương mục; cũng như qua các sách khảo cứu như Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú, Nghệ An ký của Bùi Dương Lịch. Những độc bản này được viết trên giấy dó và lụa, chữ đẹp và rõ ràng.
Ngoài hai di sản của Việt Nam, MOWCAP còn ghi danh 7 hồ sơ khác từ các quốc gia Singapore, Indonesia, Iran, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Đến nay Việt Nam đã có 09 di sản tư liệu được UNESCO ghi danh, gồm 3 di sản tư liệu thế giới (mộc bản triều Nguyễn, 82 bia Tiến sĩ Văn Miếu – Quốc Tử Giám, châu bản triều Nguyễn) và 6 di sản tư liệu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (hoàng hoa sứ trình đồ tại Hà Tĩnh, mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm, văn thơ trên kiến trúc cung đình Huế, mộc bản trường Phúc Giang tại Hà Tĩnh và 2 tư liệu mới được công nhận).
MOWCAP là chiến lược hợp tác quốc tế nhằm giữ gìn, bảo vệ và tạo sự tiếp cận cũng như sử dụng phổ biến các di sản tư liệu, đặc biệt là những di sản quý hiếm và đang bị lâm nguy, được UNESCO phát động từ năm 1992. Tham dự kỳ họp lần này có 116 đại biểu đến từ 20 quốc gia thành viên. Đoàn Việt Nam có đại diện của Ủy ban UNESCO Việt Nam, Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam, Cục Di sản văn hóa, Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Hà Tĩnh.
Theo : Laodong
